ජාත්‍යන්තර සංක්‍රමණිකයින්ගේ දිනය අදට (දෙසැම්බර් 18) යෙදී තිබේ. ලොව පුරා සංක්‍රමණිකයින්ගේ අයිතිවාසිකම් වෙනුවෙන් අරගල කරන සංවිධාන හා බලපෑම් කණ්ඩායම් පෙන්වා දෙන පරිදි මේ මොහොත වන විට සංක්‍රමණිකයින් වඩාත් අවදානම් සහගත ප්‍රජාවක් බවට පත්ව තිබේ.
වඩා යහපත් ජීවිතයක් වෙනුවෙන් අනතුරුදායක හා අවදානම් සහගත ලෙස තම ජීවිත පරදුවට තබා, රටකින් රටකට සංක්‍රමණය වීසට දැරූ උත්සහයේදී ජීවිත ගණනාවක් ලෝකයට අහිමිවී ඇත. 2014 වසරේ සිට ලොව පුරා සංක්‍රමණිකයන් 50,000කට වැඩි පිරිසක් මියගොස් ඇති බව එක්සත් ජාතීන්ගේ සංක්‍රමණ ඒජන්සිය වන සංක්‍රමණිකයින්ගේ ජාත්‍යන්තර සංවිධානය (IOM) පවසයි.
මෙම සංවිධානයේ අතුරුදහන් වූ සංක්‍රමණිකයන් ව්‍යාපෘතියේ ජාත්‍යන්තර සංවිධානයේ නව වාර්තාවකින් මෙම ඛේදජනක සන්ධිස්ථානය තහවුරු කර ඇත. සංක්‍රමණිකයින්ගේ සම්භවය සහිත රට, සංක්‍රමණික අතරමග හෝ පැමිණීමේ කිසිදු රටක් විසින් හෝ මේ සම්බන්ධයෙන් සුළු ක්‍රියාමාර්ගයක් ගෙන නොමැති බවද ඔවුන් පෙන්වා දෙයි.
"සෑම වසරකම සංක්‍රමණ මාර්ග හරහා මරණ දහස් ගණනක් ලේඛනගත කර ඇති අතර, මෙම ඛේදවාචකවල ප්‍රතිවිපාක විසඳීමට සිදු කර ඇත්තේ ඉතා අල්ප වශයෙනි, එසේ සිදුවීමට ඉඩ නොතබන්න" යනුවෙන් අධ්‍යයනයේ සම-කර්තෘ ජූලියා බ්ලැක් පවසයි.තුරුදහන් වූ සංක්‍රමණිකයන් ව්‍යාපෘතියේ පුද්ගලයන් 30,000 කට වැඩි පිරිසකගේ ජාතිකත්වය නොදනී,. එයින් අදහස් කරන්නේ සංක්‍රමණික මාර්ගවල මිය යන අයගෙන් සියයට 60 කට වඩා හඳුනාගෙන නොමැති බවයි. පවුල් දහස් ගණනක් තවමත් ස්වකීය ඥාතීන්ගේ නොවිසඳුණු මරණ පිළිබඳ ගැටලු වෙනුවෙන් පිළිතුරු සොයමින් සිටින බව IOM පෙන්වාදෙයි. වසර 20 කට පෙර යුරෝපයට යන ගමනේදී අතුරුදහන් වූ තම සහෝදරයා සොයමින් සිටි 2021 දී ස්පාඤ්ඤයේ මොරොක්කෝ සංක්‍රමණිකයෙකු උපුටා දක්වමින් IOM මෙම විශේෂ උපුටනය දක්වා ඇත.
ජාතිකත්වය හඳුනාගත හැකි අතුරුදහන් වූ සංක්‍රමණිකයන්ගෙන් 9,000කට වැඩි පිරිසක් අප්‍රිකාවෙන් ද, 6,500කට වැඩි පිරිසක් ආසියාවෙන් ද, තවත් 3,000ක් ඇමරිකාවෙන් ද වාර්තා වන බව සඳහන්ය.
"විශේෂයෙන්ම, සංක්‍රමණිකයින්ගේ ඉහළ අගයක් වාර්තා වන එනම් ඉහළම රටවල් තුන - ඇෆ්ගනිස්ථානය, සිරියාව සහ මියන්මාරයයි. ඒ්වා ප්රචණ්ඩත්වය මගින් සලකුණු කර ඇති අතර, බොහෝ මිනිසුන් විදේශයන්හි රැකවරණය පතා තම නිවෙස්වලින් පලා යමින් සිටියි" IOM පෙන්වාදෙයි.
කෙසේ වෙතත්, මෙවර ජාත්‍යන්තර සංක්‍රමණික දිනය වෙනුවෙන් එක්සත් ජාතීන්ගේ ප්‍රධානියා පවසා ඇත්තේ “අවස්ථාව, අභිමානය, නිදහස සහ වඩා හොඳ ජීවිතයක්” හඹා යාම සඳහා මිලියන 280 කට අධික ජනතාවක් තම රට හැර ගොස් ඇති බවයි. එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයේ මහලේකම් ඇන්ටෝනියෝ ගුටරෙස්, ආරක්ෂිත සහ පිළිවෙළකට දේශසීමා තරණය කරන අයගෙන් සියයට 80කට වඩා “ආර්ථික වර්ධනයේ, ගතිකත්වයේ සහ අවබෝධයේ” බලගතු ධාවකයන් බැව් පෙන්වාදී තිබේ.
“නමුත් වඩ වඩාත් අනතුරුදායක මාර්ග ඔස්සේ නියාමනය නොකළ සංක්‍රමණය - ජාවාරම්කරුවන්ගේ කුරිරු රාජධානිය - දරුණු පිරිවැයක් උකහා ගැනීම දිගටම කරගෙන යයි” මහලේකම් වරයා ජාත්‍යන්තර සංක්‍රමණිකයින්ගේ දිනය සනිටුහන් කරමින් නිකුත් කළ පණිවිඩයේ සඳහන් කරයි.
පසුගිය වසර අට තුළ අවම වශයෙන් සංක්‍රමණිකයන් 51,000 ක් මිය ගොස් ඇති අතර තවත් දහස් ගණනක් අතුරුදහන් වී ඇති බව හෙ‌තෙම අවධාරණය කරයි.
"සෑම අංකයක් පිටුපසම මනුෂ්‍යයෙක් - සහෝදරියක්, සහෝදරයෙක්, දුවෙක්, පුතා, මවක් හෝ පියෙක් සිටියි", ඔහුට හෝ ඇයට "සංක්‍රමණික අයිතිවාසිකම්" පවතින අතර ඒ්වා " මානව හිමිකම්" බව ඔහු ගුටෙර්ස් සිහිපත් කරයි.
"ඔවුන්ගේ චලනය බලහත්කාරයෙන්, ස්වේච්ඡාවෙන් හෝ විධිමත් ලෙස අවසර දී තිබේද යන්න නොසලකා - වෙනස් කොට සැලකීමකින් තොරව ඔවුන්ට ගරු කළ යුතුයි". ඔහු අවධාරණය කරයි.මානුෂීය අවශ්‍යතාවයක් සහ සදාචාරාත්මක සහ නෛතික වගකීමක් ලෙස - ඔවුන්ගේ ජීවිත හානි වැළැක්වීම සඳහා "හැකි සෑම දෙයක්ම කරන ලෙස" ගුටරෙස් ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාවගෙන් ඉල්ලා සිටියි.
ජාත්‍යන්තර කම්කරු සංවිධානයේ (ILO) ප්‍රධානී Gilbert F. Houngbo පවසන පරිදි ලෝකයේ මිලියන 169ක සංක්‍රමණික කම්කරුවන්ගේ අයිතිවාසිකම් ආරක්ෂා කිරීම සම්බන්ධයෙන් දීප්තිමත් කාර්යභාර්යයක් කරමින් සිටියි.
“ඔවුන්ගේ මූලික මානව සහ කම්කරු අයිතිවාසිකම් සාක්ෂාත් කර ගැනීමට [ඔවුන්ට] හැකි බව සහතික කිරීමට ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාව වඩා හොඳින් ක්‍රියා කළ යුතුයි" හුංග්බෝ අද දිනය නිමිත්තෙන් නිකුත් කළ නිවේදනයේ සඳහන් කරයි.
සංක්‍රමණිකයන් අතුරුදහන් වන්නේ අධි අවදානම් සහ මංමුලා සහගත ගමන්වලදී පමණක් නොවන බව ජාත්‍යන්තර කම්කරු සංවිධානයේ ප්‍රධානියා පෙන්වාදෙයි.
"බොහෝ සංක්‍රමණික ගෘහස්ත, කෘෂිකාර්මික සහ අනෙකුත් කම්කරුවන් හුදකලා වී සිටින අතර ඔවුන් ආරක්ෂා කළ හැකි අයට ඔවුන් කෙරෙහි ළඟා විය නොහැකියි" ලේඛනගත නොවුණු, විශේෂයෙන් අපයෝජනයට ලක්වීමේ අවදානමට ලක්වූවන්ද සිටියි. ඔවුන්ට සමාජ ආරක්ෂාව, සංවර්ධනය සහ පිළිගැනීම ද හිමිවිය යුතුය.
"විනීත වැඩ සඳහා ප්රවේශය සංක්රමණිකයන්ගේ සංවර්ධන හැකියාවන් සහ සමාජයට දායක වීම සාක්ෂාත් කර ගැනීමේ ප්රධාන උපාය මාර්ගයකි" ඔහු අවධාරණය කරයි.
ජාත්‍යන්තර සංක්‍රමණ සංවිධානයේ (IMO) ප්‍රධානී António Vitorino, සංක්‍රමණිකයන් විස්තර කළේ “සංවර්ධනයේ සහ ප්‍රගතියේ මුල් ගලක්” ලෙසයි.
"සංක්‍රමණය, සතුරුකම සහ බෙදුම්වාදී ආඛ්‍යාන දේශපාලනීකරණයට අපව වඩාත්ම වැදගත් සාරධර්මවලින් ඉවතට හරවා යැවීමට අපට ඉඩ දිය නොහැකියි" විටෝරිනෝ පවසයි. මිනිසුන්ට සංක්‍රමණය වීමට බල කරන්නේ කුමන හේතුව වුවත්, "ඔවුන්ගේ අයිතිවාසිකම්වලට ගරු කළ යුතුය", IMO ප්‍රධානියා වැඩිදුරටත් කියා සිටියි.
පී.ඩබ් මුතුකුඩආරච්චි
ඡායාරූපයේ කැප්ෂන් එක-
-UN Photo/Mark Garten UN Secretary-General António Guterres meets South Sudanese refugees who are awaiting relocation in Imvepi Camp, in Uganda.
